بررسی کنترل بیولوژیک نماتد مرکبات (tylenchulus semipenetrans )با استفاده از قارچ های آنتاگونیست در شرق گیلان و غرب مازندران

به منظور شناسایی قارچ های آنتاگونیست نماتد مرکبات (tylenchulus semipenetrans) نمونه برداری از خاک و ریشه درختان مرکبات دارای علایم در باغ های شرق گیلان و غرب مازندران انجام شد. لارو سن دوم این نماتد از خاک و ماده و تخم از ریشه ها جداسازی گردیدند. جهت جداسازی قارچ های آنتاگونیست، سوسپانسیون های تخم و لارو نماتد به طور جداگانه روی محیط کشت آب-آگار (water agar) باافزودن آنتی بیوتیک استرپتومایسین کشت شد. میسلیوم های توسعه یافته از تخم و نماتد های بالغ روی محیط کشت pda خالص سازی شده و مورد شناسایی قرار گرفتند. قارچ های شناسایی شده عبارتند از, fusarium solani, f. oxysporum, cladosporium cladosporioides, paecilomyces lilacinus و acremonium sp. به منظور بررسی فعالیت آنتاگونیستی قارچ ها روی نماتد مرکبات در شرایط آزمایشگاهی، درصد تخم های پارازیت شده، درصد تفریخ تخم و درصد مرگ و میر لارو ها ثبت گردید. نتایج نشان داد که تمامی قارچ های جداسازی شده قدرت پارازیت کردن تخم و لارو این نماتد را دارا می باشند. در این بین، قارچ های paecilomyces lilacinus و .acremonium sp به ترتیب با اختصاص 11/79 و 66/70 درصد از پارازیت تخم ها، موفق ترین گونه ها بودند. علاوه بر این، کاربرد قارچ .acremonium sp با33/48 درصد بیشترین درصد مرگ و میر لارو را به همراه داشت. تیمارهای قارچی در شرایط گلخانه ای مورد بررسی قرار گرفتند و دو شاخص تعداد نماتد ماده در یک گرم ریشه و تعداد لارو سن دوم نماتد مرکبات در 100 گرم خاک محاسبه گردید. با توجه به مقایسه ی میانگین تیمار ها، در تیمار های قارچی؛ قارچ های p. lilacinus و acremonium sp. بیشترین تأثیر را بر کاهش تعداد نماتد ماده دارا بودند. c. cladosporioides پس از شاهد در بالاترین گروه آماری نسبت به سایر تیمارها قرار داشت و ضعیف ترین تیماربود. همچنین مقایسه زمان تلقیح نماتد نشان داد تیمار های تلقیح شده با نماتد مرکبات پس از 20 از تلقیح قارچ عملکرد بهتری دارند. در بین گونه های قارچی با خاصیت ضدنماتدی تیمار های قارچی p. lilacinus و acremonium sp. موثرتر از گونه های دیگر بوده؛ اگرچه دو گونه ی f. solani و f. oxysporum مورد استفاده در این تحقیق نیز علیه نماتد مرکبات کارایی خوبی داشتند.